آیا از نقش و کاربرد نیترات نقره در پزشکی (Application of silver nitrate in medicine) اطلاع دارید؟ نقره از روزگاران پیشین درمانی داشته و در طب سنتی نیز جایگاه خود را حفظ نموده است. از نقره جهت درمان برخی از عارضه‌ها و همچنین رفع عفونت و خونریزی استفاده می‌شد. این کاربرد همچنان تا به امروز در علم پزشکی وجود دارد. در گذشته قبل از کشف آنتی‌بیوتیک، از نیترات نقره برای درمان جراحات و زخم‌های حاصل از سوختگی (بصورت موضعی) استفاده می‌شد.
کاربرد این ماده با تولید سولفادیازین نقره در سده بیستم مجدد احیا شد. تاثیرات مفید نقره در مهار و کنترل عفونت در مداوای موضعی زخم‌های مزمن و سوختگی بطور محسوس قابل مشاهده بود. علاوه بر موارد فوق از این ترکیب به عنوان روکش بسیاری از دستگاه‌های پزشکی استفاده می‌شد. در طب مدرن کنونی بهره‌کشی از نیترات نقره به‌منظور پیشگیری و درمان عفونت به یک امر کاملاً بدیهی و مستدل مبدل شده‌است. نقره به سبب خصلت ضدباکتریایی در صنایع دارویی (بصورت فلز و یا ترکیبات حاصل از آن) مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. از ویژگی‌های بارز آن می‌توان به مقاومت در سطح بالا در برابر حلال‌های شیمیایی اشاره کرد. از نقره و ترکیبات حاصل از آن در تکنیک هومئوپاتی (نوعی روش درمانی) نیز استفاده می‌شود.
نقش نیترات نقره در درمان بیماری‌ها
نیترات نقره به عنوان قابض و التیام‌بخش جراحات، ورم های چرکی و آفت بکار می‌رود. نیترات نقره به شکل محلولی رقیق در مداوای سوختگی و زرد زخم، زگیل، خارش و میخچه کاربرد دارد. امروزه مصرف عمده نیترات نقره در پزشکی جهت باکتری‌کشی و حذف میکروب برخی بیماری‌های خاص است. همچنین این ترکیب یکی از اجزا پودر نقره فیزان برای مداوای جراحات سطحی است. بطور خلاصه کاربردهای این ماده در طب مدرن به شرح زیر است:
- بند آوردن خونریزی و سوزاندن بافت آلوده دور زخم
- به سبب خاصیت ضدعفونی کنندگی به شکل پمادهای موضعی در صنعت پزشکی ظهور کرده است.
- برای سوزاندن زگیل و زدودن بافت‌های گرانوله اضافی، زایده‌های پوستی و در واقع هرگونه بافت ناخواسته
- از محلول رقیق نیترات نقره برای نوزادان مبتلا به سوزاک استفاده می‌شود. این محلول از نابینایی کودک ممعانت به عمل می‌آورد.
- برای مداوای زخم‌های دهان و آفت
- برای سوزاندن رگ‌های خونی سطحی در بینی مصرف می‌شود تا از خونریزی بینی ممانعت به عمل آید.
- عفونت‌های باکتریایی گرم مثبت و منفی
- در شرایط گرانولوم ناف برای خشکاندن بافت و رشد پوست طبیعی
- برای حذف سلول‌ها در بستر ناخن‌ها
توجه: نیترات نقره یک ماده سمی به‌شمار میآید. مصرف این ماده موجب درد شکمی و ورم معده و روده می‌شود از مصرف خودسرانه این ترکیب اکیداً خودداری کنید.
کاربرد نیترات نقره در دندانپزشکی
این ترکیب شیمیایی از توانمندی ضد میکروبی بسیار بالایی برخوردار است. سدیم فلوراید نیز عاملی برای افزایش املاح است. به سبب دلایل ذکر شده از محلول نیترات نقره به همراه وارنیش سدیم فلوراید به قصد پیشگیری از پوسیدگی دندان استفاده می‌شود.
محلول آمونیاکی نیترات نقره عامل استریلیزاسیون در دندانپزشکی محسوب می‌شود. از این محلول برای ضدعفونی کردن کانال‌های ریشه استفاده می‌کنند. گاهی اوقات نیز دندانپزشکان برای التیام زخم‌های دهان از پنبه آغشته به این ترکیب استفاده می‌کنند. خاصیت ضدباکتریایی این ماده یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های آن در کاربردهای دندانپزشکی به‌شمار میآید.
کاربرد نیترات نقره در آزمایشگاه های پزشکی
این ترکیب شیمیایی در برخی فازهای آزمایشگاهی جهت فرآیند رنگ کردن سلول‌ها بکار می‌رود. این ماده امکان تغییر رنگ دائمی سلول‌ها به رنگ بنفش تیره یا سیاه را فراهم می‌کند. متعاقباً موجب افزایش رؤیت‌پذیری سلول‌ها در زیر میکروسکوپ می‌شود. بنابراین متصدی توانایی شناسایی اختلالات سلول‌ها و یا تشخیص تمایز بین آنها را بدست می‌آورد.
عوارض نیترات نقره
- از بلعیدن‌این‌ماده خودداری کنید. زیرا موجب خونریزی در دستگاه گوارش و یا گاستروانتریت (کشنده) می‌شود. برخی از علائم مصرف از آن شامل استفراغ و تنگی نفس، تب و تشنج می‌شود.
- از استفاده طولانی مدت از آن پرهیز کنید زیرا موجب کاهش تکثیر فیبروبلاست می‌شود.
- از آن برای بهبود بافت زخمی فقط بر روی قسمت تحت درمان استفاده کنید.
- این ترکیب شیمیایی به سبب خاصیت خورندگی به پوست آسیب می‌رساند بنابراین حین کار با آن نکات ایمنی را رعایت کرده و از تجهیزات محافظتی استفاده کنید.
توجه: برای بی‌خطر کردن نیترات نقره بایستی آن را با آب رقیق کرد.
برای مطالعه بیشتر در زمینه کاربرد و خطرات نیترات نقره کلیک کنید
اقدامات لازم به هنگام استفاده از پماد نیترات نقره
پیش از هرگونه اقدامی ناحیه آسیب دیده را با ماده ضدعفونی کننده یا آب تمیز نمایید سپس آن را خشک کنید. از پماد بصورت موضعی استفاده کنید. یعنی پماد را فقط بر روی زخم بمالید. اگر با چند بار استفاده جراحت شما التیام نیافت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این پماد گاهی اوقات موجب به وجود آمدن برخی عوارض از قبیل تحریک پوست و احساس سوزش، لک شدن پوست و … در محل استفاده می‌شود. از تماس پماد با چشم پرهیز کنید. در صورت رخ دادن چنین اتفاقی چشمان خود را با آب سرد بشویید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اگر قصد باردار شدن دارید یا باردار هستید و یا دوران شیردهی را سپری می‌کنید پیش از استفاده از داروهایی که حاوی نیترات نقره هستند باید پزشک خود را مطلع سازید.
شرایط نگهداری نیترات نقزه
برای نگهداری از محلول‌های حاوی این ترکیب شیمیایی بایستی از ظروف شیشه‌ایی با رنگ تیره استفاده کرد. در صورت عدم وجود ظروف مناسب برای نگهداری یک ظرف شیشه‌ایی را توسط فویل آلومینیومی کاور کنید و محلول را داخل آن بریزید. همچنین از نگهداری این ماده شیمیایی در کنار مواد آتش‌زا پرهیز کنید.
برای اطلاع از قیمت و خرید نیترات نقره کلیک کنید
نتیجه گیری
به طور خلاصه ترکیبات حاوی نقره از خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی برخوردارند. نیترات نقره نیز به سبب داشتن ترکیب نقره در ساختار خود حامل این خاصیت است. لذا از آن در مداوای جراحات و همچنین پیشگیری از عفونت زخم استفاده می‌شود. نیترات نقره به عنوان یک افزودنی درمانی به شکل پماد و قلم و …در برابر عفونت مورد استفاده قرار گرفته است. این داروها از عوارض جانبی نسبتاً کمی برخوردارند. با این حال به هنگام گزینش یک روش درمانی مناسب بایستی مزایای محصولات حاوی نقره را در برابر عوارض جانبی مقایسه نمود. در صورت داشتن عوارض بیش از فواید سایر گزینه‌های مداوا باید سنجیده شود. عملکرد پزشکی نیترات نقره شامل پانسمان جراحات و به عنوان پوشش آنتی بیوتیکی است. از مصرف خودسرانه پماد‌ها و داروهای محتوی نیترات نقره به طور اکید پرهیز شود.
برای مطالعه بیشتر در زمینه نیترات نقراه کلیک کنید : ویکی پدیا
