فهرست مطالب
تفاوت پلی آمید 6 و 66
در این مقاله به تفاوت پلی آمید 6 و 66 پرداخته می‌شود. پلی آمید 6 (PA6) با نام نایلون 6 شناخته می‌گردد. خرید پلی آمید نیازمند شناخت کافی در مورد این ماده می‌باشد. PA6 نوعی پلیمر مصنوعی است که از یک مونومر به نام کاپرولاکتام پدید می‌آید.
معمولا در کاربردهای مختلف مانند منسوجات، فرش، قطعات خودرو و حتی در پلاستیک‌های مهندسی کاربرد دارد. از سوی دیگر، پلی آمید 66 (PA66) یا نایلون 66 نوع دیگری از پلیمرهای مصنوعی است، اما از دو مونومر ساخته می‌شود:
- اسید آدیپیک
- هگزامتیلن دی آمین
PA66 ویژگی‌های مشابه PA6 را ارائه می‌دهد، اما دارای برخی ویژگی‌های متمایز نیز می‌باشد. در حالی که هر دو PA6 و PA66 دارای استحکام مکانیکی، سفتی و چقرمگی خوبی هستند، اما از چند جنبه متمایزند.
PA66 به طور کلی نقطه ذوب بالاتری نسبت به PA6 دارد. یعنی شرایط دمای بالاتر را بدون از دست دادن یکپارچگی ساختاری خود تحمل می‌کند.
PA66 تمایل به استحکام کششی و سختی بالاتری نسبت به PA6 دارد. متعاقباً PA66 نسبت به PA6 میزان جذب آب بالاتری از خود نشان می‌دهد. یعنی اگر مقاومت در برابر رطوبت در اولویت باشد، PA6 انتخاب بهتری است. از نظر هزینه PA6 مقرون به صرفه‌تر از PA66 می‌باشد.
انتخاب بین پلی آمید 6 و پلی آمید 66 بستگی به نیازهای خاص استفاده نهایی مورد نظر دارد، مانند مقاومت در برابر دما، دوام، جذب رطوبت و ملاحظات بودجه.
تفاوت مشخصات پلی آمید 6 و 66
تفاوت پلی آمید 6 و 66 با توجه به مشخصات فنی آنها ذکر می‌گردد:
1. ترکیب
– PA6: از یک مونومر به نام کاپرولاکتام ساخته می‌شود.
– PA66: ساخته شده از دو مونومر:
- آدیپیک اسید
- هگزا متیلن دی آمین
2. نقطه ذوب
– PA6: نقطه ذوب پایین‌تر در مقایسه با PA66.
– PA66: نقطه ذوب بالاتر، ارائه مقاومت در برابر حرارت بهتر.
3. استحکام کششی
– PA6: استحکام کششی کمی کمتر در مقایسه با PA66.
– PA66: استحکام کششی بالاتر، این ماده را برای کاربردهایی که به دوام بیشتری نیاز دارند، مناسب می‌کند.
4. جذب آب
– PA6: جذب آب کمتری نسبت به PA66 نشان می‌دهد.
– PA66: دارای نرخ جذب آب بالاتری است که می‌تواند بر خواص مکانیکی و الکتریکی آن در محیطهای مرطوب/خیس تاثیر بگذارد.
5. هزینه
– PA6: به طور کلی در مقایسه با PA66 مقرون به صرفه‌تر می‌باشد.
– PA66: هزینه نسبتاً بالاتر به دلیل فرآیند ساخت و خواص آن.
6. حوزه‌های کاربردی
– PA6: معمولا در منسوجات، فرش و قطعات خودرو استفاده می‌شود.
– PA66: اغلب در پلاستیک‌های مهندسی، اتصالات الکتریکی و کاربردهای مقاوم در برابر دمای بالاتر کاربرد دارد.
شایان ذکر است این موارد تنها برخی از تفاوت‌های کلیدی در مشخصات فنی پلی آمید 6 و 66 هستند. انتخاب بین PA6 و PA66 در نهایت به نیازهای خاص برنامه مورد نظر بستگی دارد.
تفاوت خواص و ویژگی های پلی آمید 6 و 66
در این بخش برای ارائه توضیحات بیشتر درباره تفاوت پلی آمید 6 و 66 که هر دو از دسته پلیمرهای مهندسی هستند، مقایسه دقیقی از خواص و ویژگی‌های آنها ذکر می‌گردد:
1. ساختار شیمیایی
– PA6: این ماده دارای شش اتم کربن می‌باشد. وجود گروه آمید (-CONH-) خواص مشخصه‌ای به آن می‌دهد.
– PA66: پلی آمید 66 دارای واحد تکرار شونده و شامل شش اتم کربن در هر دو مونومر است.
2. نقطه ذوب
– PA6: این ماده نقطه ذوب بین 215-225 درجه سانتی‌گراد (419-437 درجه فارنهایت) را نشان می‌دهد.
– PA66: پلی آمید 66 دارای نقطه ذوب بالاتری در محدوده 250-265 درجه سانتی‌گراد (482-509 درجه فارنهایت) می‌باشد که مقاومت بهتری در برابر گرما و پایداری حرارتی ایجاد می‌کند.
3. استحکام کششی و سختی
– PA6: این ماده به طور کلی دارای استحکام کششی و سختی کمتری نسبت به PA66 است که باعث انعطاف‌پذیری و سختی کمتری می‌شود.
– PA66: پلی آمید 66 استحکام کششی و سختی بالاتر و خواص مکانیکی بهتر و پایداری ابعادی دارد.
4. جذب آب
– PA6: جذب آب این ماده نسبتاً کمتر می‌باشد. معمولاً حدود 3-7٪ که می‌تواند بر خواص مکانیکی PA6 در محیطهای مرطوب تأثیر بگذارد.
– PA66: پلی آمید 66 جذب آب بالاتر را نشان می‌دهد که معمولاً بین 8 تا 10 درصد متغیر است.
5. مقاومت شیمیایی
– PA6: این ماده مقاومت خوبی در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مانند روغن‌ها، گریس‌ها و الکل‌ها نشان می‌دهد، اما در معرض اسیدها یا بازهای قوی تخریب می‌شود.
– PA66: پلی آمید 66 مقاومت شیمیایی عالی در برابر طیف وسیعی از حلال‌ها، اسیدها و مواد قلیایی از خود نشان می‌دهد.
تفاوت ساختار پلی آمید 6 و 66
بررسی بیشتر تفاوت پلی آمید 6 و 66:
1. ساختار پلی آمید 6 (PA6):
– PA6 از مونومر کاپرولاکتام ساخته می‌شود که از شش اتم کربن (هگزامتیلن) تشکیل شده است. واحد تکرار در PA6 از پلیمریزاسیون حلقه باز کننده کاپرولاکتام به دست می‌آید.
– واحد تکرار شونده PA6 از یک گروه آمید (-CONH-) تشکیل می‌گردد که اتم‌های کربن را به هم متصل می‌کند. این گروه آمید مسئول نیروهای بین مولکولی قوی و پیوند هیدروژنی درون ماده می‌باشد.
– ساختار PA6 با آرایش اتم‌های کربن و گروه‌های آمید مشخص می‌گردد که انعطاف‌پذیری و نقطه ذوب نسبتاً پایین‌تری نسبت به PA66 فراهم می‌نماید.
– وجود شش اتم کربن در هر واحد تکراری نام PA6 را تعیین می‌نماید: پلی آمید 6.
2. ساختار پلی آمید 66 (PA66):
– در ادامه تفاوت نایلون 6 و نایلون 66 ذکر این موارد الزامی می‌باشد. PA66 از دو مونومر ساخته می‌شود. اسید آدیپیک دارای شش اتم کربن و هگزامتیلن دی آمین نیز دارای شش اتم کربن است.
– واکنش بین آدیپیک اسید و هگزامتیلن دی آمین پلی آمید 66 را تشکیل می‌دهد که در هر واحد تکرار شونده شش اتم کربن از هر دو مونومر به دست می‌آید.
– ساختار PA66 دارای دو گروه آمید (-CONH-) می‌باشد که اتم‌های کربن را از اسید آدیپیک و هگزامتیلن دی آمین به هم متصل می‌نماید. این گروه‌های آمیدی نیروهای بین مولکولی و پیوند هیدروژنی را در ماده افزایش می‌دهند.
تفاوت کاربرد پلی آمید 6 و 66
تفاوت پلی آمید 6 و 66 در کاربردهای آنها عبارتند از:
کاربردهای پلی آمید 6 (PA6)
صنعت نساجی: PA6 به طور گسترده در صنعت نساجی برای ساخت الیاف و پارچه استفاده می‌شود. خاصیت ارتجاعی، استحکام و مقاومت عالی این ماده در برابر سایش، آن را برای تولید لباس‌های ورزشی، شنا، جوراب ساق بلند و سایر پوشاک مناسب می‌کند.
2. صنعت خودرو: PA6 به دلیل استحکام مکانیکی بالا، چقرمگی و مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی به طور گسترده در بخش خودرو استفاده می‌گردد. در ساخت قطعات مختلف مانند روکش موتور، خطوط سوخت، منیفولدهای ورودی هوا، مخازن انتهایی رادیاتور و روکش چرخ کاربرد دارد.
3. برق و الکترونیک: PA6 به دلیل خواص عایق الکتریکی خوب برای تولید کانکتورهای الکتریکی، سوئیچ‌ها، سوکت‌ها، قطع کننده‌های مدار و غلاف کابل استفاده می‌شود.
4. صنعت بسته بندی: PA6 در صنعت بسته بندی برای ساخت فیلم و ظروف کاربرد دارد. مقاومت عالی در برابر سوراخ شدن، دوام و شفافیت، این ماده را برای بسته بندی مواد غذایی، نوشیدنی‌ها و سایر کالاهای مصرفی مناسب می‌کند.
5. کاربردهای صنعتی: PA6 در کاربردهای صنعتی مختلف از جمله ساخت چرخ دنده، بلبرینگ، غلتک، بوشینگ و سایر اجزای مکانیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. خواص خود روانکاری، مقاومت در برابر سایش و استحکام بالا آن را برای چنین اهدافی ایده‌آل می‌نماید.
کاربردهای پلی آمید 66 (PA66)
1. صنعت خودرو: PA66 عمدتاً به دلیل خواص مکانیکی استثنایی، استحکام بالا و مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی به طور گسترده در بخش خودرو استفاده می‌شود. در اجزای موتور، سیستم‌های سوخت، اتصالات الکتریکی، کیسه‌های هوا و سایر قطعات داخلی و خارجی کاربرد دارد.
2. برق و الکترونیک: PA66 به دلیل نقطه ذوب بالا، خواص عایق الکتریکی عالی و ثبات ابعادی خوب در دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی استفاده می‌گردد. در تولید کانکتورها، سوکت‌ها، سوئیچ‌ها، قطع کننده‌های مدار و سایر قطعات الکتریکی کاربرد دارد.
3. کاربردهای صنعتی: PA66 به طور گسترده در کاربردهای صنعتی که نیاز به استحکام مکانیکی، سختی و پایداری ابعادی بالایی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ساخت چرخ دنده‌ها، یاتاقان‌ها، قرقره‌ها، تسمه نقاله و سایر قطعاتی که بارهای سنگین و شرایط سخت را تجربه می‌کنند کاربرد دارد.
4. کالاهای خانگی: PA66 در تولید انواع کالاهای خانگی مانند مبلمان، ظروف آشپزخانه، لوازم خانگی و تجهیزات ورزشی استفاده می‌شود. دوام، استحکام و مقاومت در برابر سایش این ماده را برای این کاربردها مناسب می‌نماید.
5. پلاستیک مهندسی: PA66 به طور کلی به عنوان یک پلاستیک مهندسی محبوب عمل می‌کند. به دلیل تطبیق‌پذیری و ترکیب منحصر به فرد خواص آن، این ماده در صنایع مختلف از هوافضا تا کالاهای مصرفی کاربرد دارد.
با وجود تفاوت نایلون 6 و نایلون 66 هر دو PA6 و PA66 دارای کاربردهای همپوشانی هستند، صنایع مختلف ممکن است بر اساس الزامات خاص مانند استحکام، مقاومت در برابر دما یا خواص الکتریکی، یکی را بر دیگری ترجیح دهند.
روش تشخیص پلی آمید 6 و 66
تشخیص تفاوت پلی آمید 6 و 66 معمولاً شامل ترکیبی از تکنیک‌ها است:
1. طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR): این روش به طور گسترده برای شناسایی پلیمر استفاده می‌شود و می‌تواند به تمایز بین PA6 و PA66 کمک کند.
با تجزیه و تحلیل ارتعاشات مولکولی نمونه، یک طیف سنجی FTIR یک طیف اثر منحصر به فرد را ارائه می‌دهد که در شناسایی پلیمر خاص موثر می‌باشد. هر پلیمر دارای پیک‌های مشخصه‌ای در طیف مادون قرمز است که امکان تمایز بین PA6 و PA66 را فراهم می‌نماید.
2. کالریمتری اسکن تفاضلی (DSC): روش DSC جریان گرما را در نمونه به عنوان تابعی از دما اندازه‌گیری می‌کند و در تعیین رفتارهای ذوب و تبلور پلیمرها موثر می‌باشد. PA6 و PA66 دارای خواص حرارتی متمایز با دمای ذوب و آنتالپی متفاوت هستند.
3. پراش اشعه ایکس (XRD): این روش در تعیین ساختار کریستالی و چند شکلی پلی آمیدها سودمند است.
4. آنالیز وزنی حرارتی (TGA): روش TGA تغییر وزن نمونه را در حین گرم شدن اندازه‌گیری می‌کند و اطلاعاتی در مورد پایداری حرارتی و دمای تجزیه را ارائه می‌دهد.
5. تست حلالیت: PA6 و PA66 ویژگی‌های حلالیت متفاوتی در حلال‌های مختلف دارند. انجام آزمایش حلالیت با غوطه‌ور کردن نمونه در حلال‌های مختلف نشانه اولیه از نوع پلیمر ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، PA6 در اسید فرمیک محلول است، در حالی که PA66 محلول نیست. بازرگانی اسپوتا از تامین کنندگان اصلی انواع پلی آمید در ایران می‌باشد.
همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر درباره محصول پلی آمید می توانید اینجا کلیک نمایید.
