فرمالین در پرورش ماهی

 نحوه استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

فرمالین ماده‌ای است که معمولاً در صنعت پرورش ماهی استفاده می‌شود، به ویژه به دلیل توانایی آن در کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ناشی از انگل‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها کاربرد دارد. در حالی که در این مقاله برخی از دستورالعمل‌های کلی ارائه می‌شود.

 مهم است که توجه داشته باشید استفاده، غلظت و مدت درمان با فرمالین ممکن است بر اساس گونه‌های خاص ماهی، سن آنها و مشکل یا بیماری خاصی که با آن سر و کار دارید متفاوت باشد. لذا به هنگام خرید فرمالین، مشاوره با یک دامپزشک ماهی یا یک پرورش دهنده ماهی با تجربه ممکن است بهترین اقدام برای دریافت دستورالعمل‌های دقیق با توجه به شرایط خاص ماهی باشد.

استعلام قیمت و خرید فرمالین 37 درصد و مایع بازرگانی اسپوتا

شماره‌ تماس کارشناسان فروش: 02126415084 | 09129533282

 با این حال، در این مقاله به یک روش کلی در مورد نحوه استفاده از فرمالین در پرورش ماهی پرداخته شده است. فرمالین جهت شستشوی ماهی‌ها  نسبت به بیماریهای انگلی استفاده می‌شود.

کاربرد فرمالین در پرورش ماهی

فرمالین بسیار موثر بر روی پروتوزوآها است ، همچنین موثر بر برخی از انگل‌های بزرگتر مانند ترماتودها نیز می‌باشد. این ماده بر روی همه انگل‌های موجود در آبشش، پوست و باله بسیار موثر است، اما در مقابل برای درمان بیماری‌های باکتریایی و قارچی در الویت قرار نمی‌گیرد. 

غلظت‌های بالای این ماده برای مهار و کنترل قارچ تخم ماهی کاربرد دارد. بطور کلی بر روی تمامی عفونت‌های داخلی شایع در ماهی‌ها تاثیرگذار است. فرمالین جهت درمان عفونت‌های انگلی سطحی آبشش‌ها و پوست، بی‌نهایت مفید است. بکارگیری این ماده می‌بایست با دقت بسیار زیاد انجام گیرد.

 پیش از شروع درمان، بایستی وجود انگل با انجام تست آزمایشگاهی اثبات شود.  همچنین پیش از تکرار درمان نیز این باید تست انجام شود.

مراحل استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

آماده سازی: پیش از شروع، اطمینان حاصل کنید که لوازم مورد نیاز، از جمله یک ظرف مناسب یا مخزن قرنطینه، یک ابزار اندازه گیری برای دوز دقیق، یک سیفون یا توری برای از آب گرفتن ماهی‌های مرده، و یک کیت تست آب را دارید.

 کیفیت آب: اطمینان حاصل کنید که کیفیت آب برای سلامتی و پرورش ماهی بهینه است. پارامترهایی مانند دما، PH، آمونیاک، نیتریت و سطوح نیترات را بررسی کنید. در صورت نیاز اقدامات و تنظیمات لازم را انجام دهید.

 محاسبه دوز: غلظت فرمالین به طور معمول بر حسب قسمت در میلیون (ppm) اندازه گیری می‌شود. دوز مورد نیاز را بر اساس دستورالعمل محاسبه کنید یا از یک متخصص در زمینه پرورش ماهی مشاوره بگیرید. معمولاً دوز فرمالین و نحوه استفاده از آن بسته به گونه ماهی و بیماری که باید درمان شود، می‌تواند متفاوت است.

رقیق سازی: فرمالین غلیظ را به میزان لازم رقیق کنید تا به غلظت مورد نظر برسد. این کار معمولاً با افزودن فرمالین به حجم معینی از آب تمیز بدون کلر انجام می‌شود. ترکیب را به آرامی هم بزنید تا از مخلوط شدن مناسب اطمینان حاصل کنید.

مرحله دوم استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

 راه اندازی تانک قرنطینه: اگر گروه خاصی از ماهی‌ها را درمان می‌کنید، آنها را به مخزن یا ظرف قرنطینه منتقل کنید تا از آلودگی مخازن اصلی پرورش جلوگیری کنید. برای کاهش استرس، از فیلتراسیون، هوادهی و نقاط مخفی مناسب در مخزن اطمینان حاصل کنید.

درمان با فرمالین: ترکیب فرمالین رقیق آماده را به آرامی به مخزن قرنطینه اضافه کنید و آن را به طور مساوی در آب پخش کنید. فرمالین باید در یک دوره زمانی اضافه شود تا ماهی شوکه نشود. دوز و مدت زمان توصیه ای را بر اساس بیماری خاص دنبال کنید.

 توجه داشته باشید که فرمالین در غلظت‌های بالاتر یا در صورت استفاده نادرست می‌تواند سمی باشد. بنابراین مهم است که دستورالعمل‌ها را به دقت دنبال کنید.

 نظارت و مشاهده: رفتار ماهی را در طول و بعد از درمان با فرمالین از نزدیک مشاهده کنید. به دنبال هرگونه واکنش نامطلوب مانند افزایش استرس، نفس نفس زدن یا رفتار غیرعادی باشید. در صورت مشاهده چنین علائمی، فورا درمان را متوقف کرده و یک تغییر جزئی آب انجام دهید تا غلظت فرمالین رقیق شود.

مرحله آخر استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

مراقبت‌های بعدی: پس از سپری شدن مدت زمان توصیه ای، تغییرات آب را انجام دهید تا باقیمانده فرمالین از مخزن خارج شود. ماهی تحت درمان را برای هر گونه علائم بهبود یا عود تحت نظر بگیرید. با توجه به شدت بیماری یا انگل، ممکن است لازم باشد درمان را تکرار کنید یا راه‌های جایگزین را بررسی کنید.

توجه کنید که روش فوق یک دستورالعمل کلی است و شرایط خاص ممکن است با شرایط بیماری و ماهی متفاوت باشد. برای اطمینان از ایمنی و سلامت ماهی خود، مشورت با یک متخصص که با پرورش ماهی و استفاده از فرمالین آشنا است، بسیار مهم است.

مضرات استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

یکی از معایب اصلی استفاده از فرمالین در پرورش ماهی سمی بودن آن است. فرمالین برای ماهی به خصوص زمانی که در مقادیر زیاد یا بدون رقیق شدن مناسب استفاده شود سمی است این امر می‌تواند به طور قابل توجهی بر سلامت و رفاه کلی ماهی تأثیر بگذارد و به نوبه خود بر بهره وری کلی و سودآوری مزرعه ماهی نیز تأثیر داشته باشد.

به دلیل خواص ضد میکروبی، فرمالین گاهی اوقات به عنوان یک ضد عفونی کننده برای درمان عفونت‌ها در ماهی استفاده می‌شود. با این حال، استفاده مداوم و بی رویه از فرمالین می‌تواند منجر به تشکیل سویه‌های مقاوم از میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا شود. 

این امر نه تنها اثر فرمالین را در طول زمان کم می‌کند، بلکه کنترل و درمان بیماری‌ها را در مزارع پرورش ماهی دشوارتر می‌نماید. همچنین فرمالین به دلیل ویژگی جلبک کشی در صنعت آبزی پروری کمتر کاربرد دارد؛ زیرا جلبک‌ها منابع غذایی غنی برای ماهی‌های پرورشی هستند. 

دلیل مهم استفاده کمتر پرورش دهندگان از فرمالین، حذف اکسیژن از آب توسط این محلول است. برای مثال هر 5 میلی‌گرم در لیتر از فرمالین قدرت حذف 1 میلی‌گرم اکسیژن محلول در یک لیتر آب را نشان می‌دهد.

نکات مهم در استفاده از فرمالین در پرورش ماهی

نکته مهم و قابل توجه دیگر در مورد این است که میزان سمیت فرمالین در آب در دمای بالا افزایش پیدا می‌کند. باید توجه داشت اگر درجه حرارت آب بیش از 21 درجه سانتی‌گراد  باشد می‌بایست نسبت به کاهش غلظت فرمالین اقدام کرد. در صورتی که فرمالین رسوب سفید رنگی داشته باشد هرگز نباید از آن استفاده کرد. 

زیرا در این شرایط یک ماده سمی بسیار خطرناک است.فرمالین یک ماده سرطان‌زا است و در هنگام با آن می‌بایست از دستکش و سایر وسایل ایمنی استفاده کرد. همچنین این ماده باید در ظروف در بسته و در محیطی که دارای تهویه مناسب است، نگهداری کرد. 

بخارات و گازهای ناشی از فرمالین موجب بروز برخی حساسیت‌ها از جمله خارش چشم شده و همچنین عوارض تنفسی را بوجود آورند. افرادی که در مجاورت مداوم فرمالین قرار دارند محتمل است دچار حساسیت‌هایی در ناحیه دستان شوند.

 بنابراین استفاده از ابزار و وسایل ایمنی مانند ماسک، دستکش و عینک به هنگام کار با فرمالین الزامی و ضروری است. هلدینگ بازرگانی اسپوتا از عرضه کنندگان باکیفیت فرمالین در ایران می‌باشد.

سوالات متداول